W948-Damwoude. Troch de Wâlden wandeltocht. Organisatie FLAL

21 januari 2023. De Troch de Wâlden wandeltocht van de Flal staat op het programma. Met een temperatuur van net onder het nul was het glad zowel op de weg naar Damwoude als op de parkeer plaats. Al schuifelend op naar de kantine van voetbalver. “Broeksterboys” waar de inschrijving plaats vond. Om 8.45 uur de start van de 25 kilometer. In de eerste kilometers was het oppassen. Maar eenmaal in het Houtwiel was het genieten van de mooie natuur. de eerste rust was in Broeksterwâld op 12,8 km. Na deze rust kregen we nog een echt FLAL pad voorgeschoteld. Het was weer glijden maar nu niet op ijs maar op modder. En zo ging het op naar de 2e rust in Walterswâld op 20,5 km. Na deze rust weer terug naar Damwoude. Afstand volgens mijn teller 24,11 km en er waren 410 deelnemers op deze tocht. Weer een mooie tocht van de FLAL. Geniet van de foto’s en organisatie BEDANKT. Berend Pol.

Klik op foto voor de gehele reportage.

In formatie van de FLAL vooraf:

Het gebied waarin we deze dag gaan wandelen wijkt sterk af van de rest van Friesland. In plaats van terpen en meren, liggen hier de zandgronden met houtwallen en elzensingels. Van vroeger uit waren deze zandgronden arm en dunbevolkt.
Vanuit de kantine van de Broeksterboys in Damwâld, vertrekken we langs het sportpark en algauw zijn we buiten de bebouwde kom. We lopen om Broeksterwâld heen en gaan naar het natuurgebied “De Houtwiel”.
Dit natte gebied bestaat uit allerlei poelen, plassen, petgaten, sloten en rietvelden. Het telt de grootste dichtheid aan roerdompen in Friesland. 
Vroeger liep er een klooster pad door dit gebied, maar het was geen geliefd traject. Mensen waren bang op dit goddeloze terrein beroofd te worden en in de nevels van de venen zagen ze geestverschijningen opdoemen… Voor de Pelgrims van vandaag, het Bonifatius Pelgrims pad voert je door dit gebied.
Hierna lopen we naar “De Westerein”. Dit streekdorp ligt op een keileem rug op de grens van een redelijk hoge streek en lagere veengebieden aan de noorden westzijde. In de 18de eeuw vestigden verarmde mensen, losse arbeiders, veenarbeiders en venters zich op de afgeplagde heide in het zuiden en vormden daar een archipel van spitketen en heidehutten.
Vlak voor de Sintrale As slaan we weer linksaf terug richting “De Falom”. Op naar Broeksterwâld voor de rust. Broeksterwâld was eerst een buurtschap onder het voormalige dorp Akkerswâld. De Nederlandse naam wordt officieel niet meer gebruikt. Je vind op de borden van de bebouwde kom dan ook alleen de Friese namen. Broek betekend moerassig land. Het dorp staat deels op veengrond en deels op zandgrond. De begraafplaats van Broeksterwâld ligt echter op leemgrond. Hierdoor kan er onvoldoende zuurstof bij de lijken komen, waardoor deze niet vergaan. Dit verschijnsel wordt adipocire genoemd.
Na de rust steken we de Sintrale As over. En gaan we op weg naar Wâlterswâld. Wâlterswâld is een ‘apart’ dorp, het bestaat uit twee delen Noord- en Zuid- Wâlterswâld. Het is een lintdorp en heeft in tegenstelling tot veel dorpen geen dorpsplein of dorpskern. Het dorp plakt bijna aan Driezum vast. Driezum en Wâlterswâld delen dan ook een aantal verenigingen. Het gezamenlijke dorpshuis, De Nije Warf, waar we de 2e rust hebben, staat in Wâlterswâld. Tot slot lopen we nog een mooi stukje langs de Sintrale As en gaan we over privé terrein terug naar Damwâld. Vroeger bestond Damwâld uit Dantumawâld, Akkerwâld en Murmerwâld, maar in 1971 ontstond het nieuwe dorp Damwâld.